Centrum badawczo-rozwojowe w obszarze sztucznej inteligencji IDEAS NCBR oraz Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy (OPI PIB) podpisały umowę dotyczącą pracy nad wspólnymi projektami. Będą to przede wszystkim badania nad inżynierią oprogramowania oraz rozwojem AI. Dzięki synergii działań jednostek, polscy naukowcy będą mieli możliwość prowadzenia projektów R&D na najwyższym światowym poziomie oraz wspólnego kształcenia doktorantów w dyscyplinie informatyka techniczna i telekomunikacja.
Hasła “AI” szukamy dzisiaj w Google pięć razy częściej niż jeszcze rok temu, zapewne pod wpływem doniesień o kolejnych przełomach w rozwoju tej technologii. Ich ostatnie duże nagromadzenie pokazuje jak istotną pozycję zajmuje sztuczna inteligencja w procesie transformacji cyfrowej w najróżniejszych sektorach gospodarki.
W rzeczywistości ten niedawny przełom wiąże się po prostu z pojawieniem się narzędzi pozwalających na korzystanie z narzędzi AI każdemu, także bez umiejętności programowania. Badania nad rozwojem AI trwają od lat, chociaż najwięcej słyszymy w tym kontekście o osiągnięciach naukowców za granicą. Najwyższa więc pora, by aktywniej na tym polu zaczęto działać również w Polsce, zwłaszcza że swoje wysiłki w tym obszarze intensyfikują czołowi gracze technologiczni jak Microsoft, Alphabet czy chiński Baidu. The Economist wylicza, że do startupów pracujących nad sztuczną inteligencją popłynęło w ubiegłym roku 2,7 mld dolarów. Brytyjski tygodnik porównuje obecną sytuację z wyścigiem z lat 80., kiedy decydowało się, kto pierwszy zbuduje przyjazny dla użytkownika komputer osobisty.
Zarówno wówczas, jak i kilkukrotnie później (np. w przypadku mediów społecznościowych czy chmur obliczeniowych) przełomowe technologie wdrażały globalne korporacje poza jurysdykcją państw europejskich, choć często bazując na osiągnięciach wypracowanych w publicznych, najczęściej amerykańskich ośrodkach. W tym kontekście interesująco przedstawiają się starania o rozwój polskiej AI i wykorzystanie jej w różnych sektorach gospodarki przez IDEAS NCBR oraz zawiązywanie przez to centrum innowacji współpracy z czołowymi polskimi uczelniami wyższymi jak również uczelniami i ośrodkami naukowymi za granicą, a teraz od niedawna także z Ośrodkiem Przetwarzania Informacji – Państwowym Instytutem Badawczym.
Na czym polega współpraca obu instytucji
Porozumienie zawarte między IDEAS NCBR a OPI PIB na obecnym etapie ma charakter ramowy i jego szczegóły zostaną wypracowane w toku dalszej współpracy. Jego autorzy już na starcie postawili przez obiema jednostkami następujące cele:
- rozwój badawczo-naukowy. Obie instytucje zajmą się kształceniem doktorantów w dyscyplinie informatyka techniczna i telekomunikacja;
- prowadzenie badań i projektów badawczo-rozwojowych w obszarach inżynierii oprogramowania oraz sztucznej inteligencji;
- wzajemne bieżące informowanie o prowadzonych programach badawczych i zdiagnozowanych potrzebach badawczych.
– Trwa obecnie kalendarzowa zima, ale jeśli chodzi o rozwój i wykorzystanie sztucznej inteligencji, to przeżywamy gorące lato, tzw. AI Summer. IDEAS NCBR chce skorzystać z tej dobrej pogody dla AI jednocząc siły z partnerami o dużych zasobach wiedzy i doświadczeniu, do których niewątpliwie należy OPI. Wymiana informacji i wzajemne wspieranie się w ambitnych projektach badawczych wzmocni atrakcyjność obu instytucji wśród młodych adeptów nauki, zarówno tych poszukujących ciekawych tematów prac doktorskich, jak i tych którzy chcą wdrażać i komercjalizować rezultaty swoich badań – mówi Grażyna Żebrowska, Członkini Zarządu w IDEAS NCBR.
– Ośrodek Przetwarzania Informacji już od dawna aktywnie rozwija sztuczną inteligencję. Cieszę się, że teraz możemy połączyć siły z IDEAS NCBR i wspólnie wspierać polskich naukowców i przedsiębiorców w zakresie nowoczesnych technologii IT. Mamy dużo do zrobienia. Z raportu OPI „Sztuczna inteligencja: osiągnięcia publikacyjne z nauk ścisłych i technicznych w latach 2010-2021”, który dostępny jest na portalu RAD-on, wynika że Polska jest na wysokim, piątym miejscu wśród państw UE27 pod względem liczby publikacji z zakresu sztucznej inteligencji. Jednak prace polskich autorów charakteryzują się niskim poziomem wpływu – powoływano się na nie średnio o 34 proc. rzadziej niż na podobne prace na świecie (MNCS = 0,66). Dodatkowo, Polska pozostaje także na samym końcu wśród państw UE27 (obok Łotwy i Rumunii), jeżeli uwzględnimy współautorstwo międzynarodowe. W ramach takiej współpracy powstało zaledwie 27 proc. publikacji. Jestem przekonany, że współpraca z IDEAS NCBR pomoże nam poprawić te statystyki – mówi dr inż. Jarosław Protasiewicz, dyrektor Ośrodka Przetwarzania Informacji.
Współpraca obu instytucji przyczyni się do lepszej integracji środowisk naukowych skupionych na rozwoju sztucznej inteligencji w Polsce. Dzięki temu więcej projektów badawczych z obszaru AI będzie miało szansę zyskać swoją kontynuację w postaci praktycznych zastosowań opracowanych technologii w administracji czy w biznesie.
