Zespół badawczy Ośrodka Przetwarzania Informacji zaprasza do udziału w badaniu „Mikropoświadczenia nowym kierunkiem rozwoju szkolnictwa wyższego”. Prowadzony proces badawczy ma na celu poznanie postaw przedstawicieli środowiska akademickiego wobec idei mikropoświadczeń oraz określenie gotowości instytucji szkolnictwa wyższego do jej wdrożenia. Badanie jest realizowane na zlecenie Ministerstwa Edukacji i Nauki (MEiN) we współpracy z działającym przy nim Zespołem doradczym ds. mikropoświadczeń w obszarze szkolnictwa wyższego.
Pojawienie się i rozwój systemów mikropoświadczeń (ang. microcredentials) to istotny trend w dziedzinie edukacji w wielu krajach. W raporcie A European approach to micro-credentials Komisja Europejska przedstawia go jako odpowiedź na szybko zmieniający się rynek pracy, wymagający od pracowników stałego i szybkiego nabywania nowych kompetencji, potrzebnych w ich indywidualnie kształtowanej ścieżce rozwoju zawodowego. Dodatkowo podkreślana jest konieczność nabywania przez pracowników umiejętności, które pozwolą sprostać wyzwaniom trwającej transformacji cyfrowo-ekologicznej.
Kompetencje te mogą być nabywane w trakcie samej pracy, ale także w ramach podejmowania różnych form edukacji, takich jak uczestnictwo w kursach (również na platformach online, jak NAVOICA, https://navoica.pl/) czy szkoleniach (np. w popularnej w branży IT formule boot-camp). Wiele uczelni decyduje się na udostępnienie części prowadzonej przez siebie działalności dydaktycznej w formie tzw. MOOC (Massive Open Online Courses), dostępnych dla osób spoza społeczności akademickiej danej instytucji, które są zainteresowane przedstawianymi tam treściami.
Nie wszystkie oferowane na rynku formy nauczania są porównywalne pod względem ich wartości i jakości. Dlatego 16 czerwca 2022 roku Rada ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów przyjęła zbiór zaleceń, które mają na celu pomóc państwom członkowskim we wprowadzeniu wspólnego europejskiego podejścia do systemu mikropoświadczeń. Szczególną rolę w tym procesie powinny odegrać instytucje szkolnictwa wyższego. Prowadzona w ich ramach dydaktyka już teraz wpisuje się w część zaleceń Rady (np. od dawna różnym programom nauczania przypisuje się określoną liczbę ECTS), a także cieszy się renomą i zaufaniem, którego nierzadko brakuje innym podmiotom oferującym usługi edukacyjne (np. firmom szkoleniowym).
Na pierwszym etapie badania, które realizujemy, do udziału w pogłębionych wywiadach zaprosimy przedstawicieli kadry uczelni, mających kluczową rolę w kształtowaniu oferty dydaktycznej, przede wszystkich Rektorów i Dziekanów ds. kształcenia. W rozmowach skupimy się na postrzeganiu przez nich samej idei mikropoświadczeń i dopasowania związanych z nią wymagań do funkcjonującej już oferty dydaktycznej, skierowanej do różnych odbiorców (studentów, doktorantów, uczestników studiów podyplomowych, wolnych słuchaczy itd.). Rozważymy również szanse i wyzwania, które wiążą się z wdrożeniem mikropoświadczeń do systemu szkolnictwa wyższego.
Równolegle przeprowadzimy serię wywiadów grupowych ze studentami i niedawnymi absolwentami polskich uczelni,których zapytamy o elementy oferty edukacyjnej (zarówno formalnej, np. przedmioty na studiach, jak i nieformalnej, np. udział w projektach kół naukowych), szczególnie cenione przy wchodzeniu na rynek pracy.Przedstawimy również ideę mikropoświadczeń oraz funkcje różnych systemów do ich zbierania, sprawdzając, które z nich są dopasowane do realnych zwyczajów i potrzeb osób na początku kształtowania ścieżki zawodowej.
Na ostatnim etapie badania zaprosimy na spotkania warsztatowe osoby będące na uczelniach najbliżej procesów, służących (wprost lub pośrednio) wdrażaniu w życie idei mikropoświadczeń, w tym m.in. wykładowców i kierowników kursów otwartych dla osób spoza społeczności akademickiej (np. tzw. MOOC). W ramach warsztatów pochylimy się wspólnie nad specyfiką sytuacji osób, które sięgają po tego typu ofertę edukacyjną. Zastanowimy się też nad możliwością dopasowania realnych zasobów uczelni (kadrowych, lokalowych, technologicznych itd.) do sytuacji i potrzeb różnych typów osób, które korzystają lub mogłyby zacząć korzystać z oferty dydaktycznej uczelni zgodnie z ideą uczenia się przez całe życie (life long learning).
Wyniki badania, uzupełnione analizą systemów mikropoświadczeń, funkcjonujących w różnych państwach, pozwolą na sformułowanie rekomendacji dotyczących jak najefektywniejszego wprowadzenia mikropoświadczeń do działalności sektora polskiego szkolnictwa wyższego. Rekomendacje te będą stanowiły wsparcie dla dalszych prac Zespołu doradczego ds. mikropoświadczeń w obszarze szkolnictwa wyższego, powołanego przez MEiN.
W procesie badawczym zespół OPI PIB wspierać będzie firma Quality Watch.