Women in Tech Summit to największa konferencja w Europie Środkowo-Wschodniej poświęcona kobietom pracującym w sektorze technologicznym, studentkom kierunków STEM oraz wszystkim osobom wspierającym ideę równości w branży IT i nowych technologii. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW) oraz Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy (OPI PIB) po raz kolejny wzięły udział w wydarzeniu. Tematyka prezentowana w trakcie konferencji jest niezwykle istotna, na co wskazują m.in. dane dostępne na portalu RAD-on. Każdy znajdzie tam sekcję „Kobiety w nauce” zawierającą interaktywne raporty, które umożliwiają wyszukiwanie informacji dostosowanych do indywidualnych potrzeb użytkownika.
Promowanie równowagi płci na uczelniach jest zgodne z zasadami sprawiedliwości społecznej i równości, co jest fundamentem nowoczesnych instytucji edukacyjnych. Obecność kobiet na stanowiskach akademickich przyczynia się do przełamywania stereotypów płciowych i wzmacnia równość szans zawodowych. Równowaga płciowa sprzyja również tworzeniu bardziej inkluzywnego i wspierającego środowiska pracy, co może poprawić zadowolenie i efektywność kadry.
Tytuł profesora ma płeć męską?
Równowaga płci wśród nauczycieli akademickich jest kluczowa dla zapewnienia różnorodności perspektyw, co wzbogaca proces edukacyjny i badania naukowe. Uczelnie, które promują równowagę płci, mogą lepiej odzwierciedlać strukturę społeczeństwa i inspirować wszystkie grupy studentów. Udział kobiet maleje wraz z kolejnymi stanowiskami oraz stopniami i tytułami naukowymi. Pomimo tego, że udział kobiet wśród osób ze stopniem doktora w 2023 roku przekraczał 50%, to wśród profesorów kobiety stanowiły już tylko 29%. Jest to zjawisko charakterystyczne dla polskiej nauki, które obserwujemy już od wielu lat. Należy jednak wziąć pod uwagę, że mniejsza reprezentacja kobiet wśród profesorów jest związana z ich mniejszym udziałem w starszych grupach wiekowych nauczycieli akademickich. Ponieważ wiek jest skorelowany ze stopniem naukowym, być może zachodzące zmiany pokoleniowe zwiększą w przyszłości równowagę płci na wyższych szczeblach kariery naukowej.
Zjawisko przewagi liczebnej mężczyzn wśród nauczycieli akademickich z tytułem profesora potwierdza indeks szklanego sufitu (glass ceiling index, GCI). Zjawisko szklanego sufitu jest widoczne na większości polskich uczelni. W 2023 r. w przypadku większości uczelni GCI mieścił się w przedziale między 1 a 3. W podziale na obszary nauki, obszar STEM (science, technology, engineering, mathematics) cechuje się najwyższym GCI (1,72). Oznacza to dużo mniejsze szanse kobiet w porównaniu z mężczyznami na osiągnięcie najwyższego tytułu naukowego. Natomiast w przypadku nauk z obszaru SSH (social sciences and humanities) dany indeks jest niewiele niższy i wynosi 1,69.
Mało inżynierek na uczelniach
Zauważalne są znaczne różnice w udziale kobiet wśród nauczycieli akademickich pomiędzy obszarami. Najniższym udziałem kobiet wśród kadry akademickiej (34%) charakteryzuje się obszar STEM. Natomiast w obszarze SSH udział kobiet i mężczyzn jest idealnie zbalansowany i wynosi 50%. Chociaż kobiety stanowią większość w niektórych dziedzinach nauki wśród kadry akademickiej, warto zauważyć, że nierównowaga płciowa jest tam mniejsza niż w dziedzinach zdominowanych przez mężczyzn. Mężczyźni stanowią ponad 40% w naukach medycznych, podczas gdy kobiety stanowią jedynie około 28% w inżynierii i technologii.
Z pewnością warto intensyfikować działania mające na celu zwiększenie liczby kobiet wykładających na kierunkach inżynierskich. Większa obecność kobiet na tych kierunkach może inspirować i motywować studentki do podejmowania studiów i kariery w dziedzinach STEM, przełamując tradycyjne bariery i zwalczając stereotypy płciowe.
Szczegółowe informacje o kobietach w nauce znajdują się na portalu RAD-on: