W Narodowym Centrum Badań Jądrowych realizowany jest projekt – CERAD – Centrum Projektowania i Syntezy Radiofarmaceutyków Ukierunkowanych Molekularnie. W ramach tej inicjatywy powstał już m.in. monolityczny, żelbetowy bunkier, w którym będzie umieszczony nowoczesny cyklotron oraz przylegający do niego budynek, w którym zlokalizowane będą laboratoria. Warto w tym miejscu podkreślić, iż instalowany cyklotron będzie jednym z pierwszych tego typu urządzeń w Europie. Obecnie, jedynie światowej klasy renomowany ośrodek badawczy Forschungszentrum Jülich w Niemczech, jest w trakcie uruchamiania podobnej aparatury badawczej. Projekt CERAD jest realizowany dzięki dofinansowaniu ze środków Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, które otrzymał w ramach konkursu ogłoszonego przez Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy (OPI PIB).
Nowoczesny ośrodek badawczy CERAD powstaje w podwarszawskim Świerku. Do niego właśnie zostanie przetransportowany także nowoczesny cyklotron. Obecnie powstaje on w siedzibie firmy IBA (Ion Beam Application) w Belgii. Jeszcze przed końcem tego roku zostaną przeprowadzone u producenta testy urządzenia, tzw. FAT (Factory Aceptance Tests), a po ich zakończeniu trafi on do Świerku.
Jedyne w Polsce urządzenie przyspieszające cząstki alfa
– Infrastruktura, która powstaje w ramach projektu CERAD, jako połączenie cyklotronu o energii cząstek 30 MeV, z posiadanym już przez NCBJ potencjałem reaktora badawczego Maria, umożliwi projektowanie i syntezę nowoczesnych leków ukierunkowanych molekularnie. Warto podkreślić, że energie cząstek naładowanych dostępne w nowym cyklotronie będą znacznie wyższe niż posiadane w innych urządzeniach w kraju. Ponadto będzie to jedyne w Polsce urządzenie przyspieszające cząstki alfa. W połączeniu z mocą obliczeniową Centrum Informatycznego Świerk, wkładem rzeczowym i zasobem intelektualnym konsorcjantów projektu oraz eksperckim i gospodarczym doświadczeniem Ośrodka Radioizotopów POLATOM w obszarze opracowywania i wytwarzania radiofarmaceutyków, możliwe będzie prowadzenie prac badawczych zgodnie ze światowymi trendami w obszarach medycyny spersonalizowanej i koncepcji „theranostics” – umożliwiającej projektowanie i syntezę nowoczesnych leków ukierunkowanych molekularnie. Będziemy mogli m.in. otrzymywać leki, rozwijać nowe metody diagnostyczne i procedury lecznicze, a także wdrażać je w praktyce – mówi prof. dr hab. inż. Renata Mikołajczak z Narodowego Centrum Badań Jądrowych, kierownik projektu CERAD.
Prace związane z projektem realizowane są zgodnie z założonym harmonogramem. Centrum badawcze powinno być przygotowane do rozpoczęcia działalności już w przyszłym roku.
– Nowopowstające Centrum Projektowania i Syntezy Radiofarmaceutyków Ukierunkowanych Molekularnie „CERAD” będzie jedną z najnowocześniejszych tego typu placówek w Europie. Jego rola dla rozwoju nauki w Polsce jest nie do przecenienia. CERAD będzie wspierał działania związane z opracowywaniem skutecznych metod diagnostyki i terapii nowotworów. Cieszę się, że w ramach ogłoszonego przez OPI PIB konkursu, mogliśmy ze środków POIR dofinansować tak potrzebną inicjatywę – mówi Joanna Kuszlik-Cichosz, zastępca dyrektora ds. administracji w Ośrodku Przetwarzania Informacji – Państwowym Instytucie Badawczym (OPI PIB).
Projekt CERAD jest realizowany przez konsorcjum w składzie: Narodowe Centrum Badań Jądrowych – lider projektu oraz Uniwersytet Warszawski, Instytut Chemii i Techniki Jądrowej, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku.